The Official Newsletter of the Archdiocese of Cebu, Philippines

Homily by Pope Francis, Urbi et Orbi 27 March 2020

Trans. by: Rev. Fr. Carmelo O. Diola, SSL

“Ug pag-abot na sa kagabhion” (Mc 4:35). Ang tudling sa Ebanghelyo nga bag-o lang natong nadungog nagsugod sama niini. Sulod sa pipila ka semana nga milabay, nagpabilin ang kagabhion. Ang baga nga kangitngit nagatabon sa atong mga plaza, mga kadalanan ug atong mga siyudad; nagdumala na kini sa atong kinabuhi, nagpuno sa kinatibuk-an sa usa ka makabungol nga kahilom ug makaguol nga kahaw-ang, nga nagpahunong sa tanan sa iyang paglabay; mabati nato kini diha sa kahanginan, makamatikod kita niini diha sa lihok sa mga tawo, ang ilang mga pasiplat nagbudhi kanila. Nabatyagan nato ang atong kaugalingon nga nahadlok ug nawala.

Sama sa mga tinun-an diha sa Ebanghelyo sa kalit nahisugamak kita sa usa ka wala damha ug mabangis nga unos.  Nakaamgo kita nga anaa kita sa susama nga sakayan, kitang tanan huyang ug naglibog, apan sa samang higayon mahinungdanon ug gikinahanglan, gitawag kita nga magbugsay sa sungan, matag usa kanato nanginahanglan nga hupayon sa usag-usa.  Niini nga sakayan…mao kitang tanan.  Sama niadtong mga tinun-an, kinsa nagkahiusang misulti sa mabalak-ong tingog, nagkanayon “Mangalunod kita”(v. 38), nakaamgo usab kita nga dili kita makapadayon sa paghunahuna sa atong kaugalingon lamang, apan duyog lamang sa uban mabuhat nato kini.

Sayon natong maila ang atong kaugalingon dinhi niining istorya.  Ang mas lisod sabtan mao ang kinaiya ni Jesus.  Samtang ang iyang mga tinun-an normal nga nangahadlok ug desperado, atoa siya nahimutang sa ulin, sa bahin sa sakayan nga unang malunod.  Ug unsa may iyang gibuhat ?  Bisan pa man sa bagyo, hapsay siya nga nahikatulog, nagasalig sa Amahan; kini ra nga bahin sa Ebanghelyo nga makita nato nga natulog si Jesus.  Sa iyang pagmata, human niya gipakalma ang hangin ug ang katubigan, giatubang niya ang iyang mga tinun-an sa usa ka tingog nga nangasaba: “Nganong nangahadlok man kamo?  Wala ba kamoy pagtuo?” (v. 40).

Sulayan nato pagsabot. Sa unsa gilangkob ang pagkakulang sa pagtuo sa mga tinun-an, kon itandi kini sa pagsalig ni Jesus? Wala sila mounding pagtuo Kaniya; gani, nagsangpit sila Kaniya. Apan makita nato kon giunsa nila pagsangpit Siya: “Magtutudlo, wala ka ba mabalaka nga mangalunod kita?” (v.38). Wala ka ba mabalaka: naghunahuna sila nga si Jesus dili interesado kanila, wala mabalaka alang kanila. Usa sa mga labing makapasakit alang kanato ug sa atong pamilya mao nga makadungog kita niini nga isulti: “Wala ka ba mabalaka alang kanako?” Mga pulong kin inga makasamad ug makapabuhagay sa mga bagyo diha sa atong kasingkasing. Makatay-og usab kini kang Jesus. Tungod kay Siya, labaw ni bisan kinsa, naggalam kanato. Tuod man, sa dihang misangpit sila ngadto Kaniya, giluwas dayon Niya ang iyang mga tinun-an gikan sa ilang pagkawalay umoy.

Gipahayag sa bagyo ang atong kahuyang ug nagpakita sa mga sayop ug taphaw nga kasigurohan nga maoy atong gitukoran sa atong bulohatong matag adlaw, atong mga proyekto, mga kinaiya ug mga prayoridad. Gipakita kanato kon giunsa nato pagtugot nga mahimong habulan ug luya mismo ang mga butang nga unta makapabaskog, makapalahutay ug makapalig-on sa atong mga kinabuhi ug sa atong mga katilingban. Giladlad sa kusog nga hangin ang tanan natong mga pihig nga panghunahuna ug pagkamakalimtanon sa mga butang nga nagpalig-on sa mga kalag sa atong katawhan; tanan nga mga pagpaningkamot nga makapabanhod kanato sa mga pamaagi sa paghunahuna ug paglihok nga mao untay “makaluwas” kanato, apan hinuon babag sa paglambigit kanato sa atong mga gigikanan ug pagpadayon sa panumduman niadtong mga nahiuna kanato. Naghikaw kita sa atong kaugalingon sa mga natural nga tambal nga gikinahanglan nato aron pagsagubang sa mga kalisdanan.

Niining maong bagyo, ang mga maskara nga atong gitabon sa atong mga garbo, nga kanunay natong gikabalak-an kon unsay masulti sa uban, nangatagak pahilayo, nagpakita pag-usab sa (bulahang) kumon nga panagkasakop, nga dili mahikaw kanato: atong panagsakop isip managsoon.

“Nganong nangahadlok man kamo? Wala ba kamoy pagtuo?” Ginoo, ang pulong mo niining gabhiona mitandog kanamo ug pabor kanamo, kanamong tanan.  Niining among kalibutan, nga gihigugma Mo labaw pa sa among paghigugma niini, misutoy kami sa tulin nga dagan, mibati kami nga gamhanan ug makahimo sa bisan unsa. Dalo sa ganansya, gipasagdan namo ang among mga kaugalingon nga suyopon sa daghang mga butang, ug malingla sa pagdalidali. Wala kami mohunong bisan sa imong pagbadlong kanamo, wala kami mahigmata sa mga gubat ug mga inhustisya latas sa tibuok kalibutan, ni naminaw sa singgit sa mga kabus ni sa among masakiton nga planeta. Nagpadayon lang gihapon kami, naghunahuna nga magpabilin kaming piskay diha sa kalibutan nga masakiton. Karon nga nahiagum kami sa usa ka unuson nga dagat, nangamuyo kami kanimo: “Pagmata na, Ginoo!”. 

“Nganong nangahadlok man kamo? Wala ba kamoy pagtuo?” Ginoo, nagatawag ikaw kanamo, nagatawag kanamo sa pagtuo. Dili pagtuo nga ikaw anaa, kondili pag-anha kanimo ug pagsalig kanimo. Niining Kwaresma ang imong tawag nagalanog nga dinalian: “Pagkabig kamo!”, “Balik kamo kanako sa tibuok ninyong kasingkasing” (Joel 2:12).  Nagatawag ikaw kanamo sa pagkapot niining panahon sa pagsulay isip panahon sa pagpili. Dili kini panahon sa imong paghukom, apan sa among paghukom: panahon sa pagpili kon unsa ang bililhon ug unsa ang lumalabay lamang, panahon sa paglahi sa mga butang nga gikinahanglan sa wala kinahanglana. Panahon kini sa pagbalik sa among kinabuhi diha kanimo, Ginoo, ug sa uban.

Mahimo kitang motan-aw sa daghang mga dalayegon nga kauban sa panaw nga, bisan pag nahadlok, nisanong pinaagi sa paghatag sa ilang mga kinabuhi.  Mao kini ang gahum sa Espiritu Santo nga gibubo ug gimugna diha sa maisugon ug manggihatagon nga pagdumili sa kaugalingon.  Mao kini ang kinabuhi diha sa Espiritu nga makatubos, makahatag og bili ug magpakita giunsa nga ang atong mga tagsatagsa ka kinabuhi nalambigit sa matag usa ug gipaluyohan sa mga yanong tawo – sagad nahikalimtan nga mga tawo – nga dili makita sa ulohan sa mga mantalaan ug mga magasin, ni sa mga makapahingangha nga pasuhanan sa labing bag-o nga mga pasundayag, apan kinsa, sa walay pagduda, sa kasamtangang panahon, maoy nagasulat sa mga labing mahinungdanong panghitabo sa atong panahon: mga doctor, mga nars, mga trabahante sa merkado, mga tigplimpiyo, mga tig-atiman sa mga tigulang ug mga masakiton, mga nagserbisyo sa transportasyon, mga tigpatuman sa balaod ug kahapsay, mga boluntaryo, mga pari, mga relihiyoso, ug uban pang daghang mga tawo kinsa nakasabot nga walay makakab-ot sa kaluwasan pinaagi sa kaugalingon lamang.

Atubangan sa tumang pag-antos, diin gisusi ang tinuoray nga paglambo sa atong mga katawhan, nasinati nato ang parianong pag-ampo ni Jesus: “Nga unta magkahiusa silang tanan” (Jn 17:21).  Pila ka mga tawo matag adlaw ang nagamapailubon ug nagahatag og paglaum, nagaamping nga dili magpugas og kalisang kondili mapaambitong kaakohan. Pila ka mga amahan, mga inahan, mga apohan, ug mga magtutudlo ang nagapakita sa atong mga kabataan, diha sa mga ginagmay nga matag-adlaw nga buhat, unsaon pag-atubang ug paglabang sa usa ka krisis pinaagi sa pag-usab sa ilang mga naandang buluhaton, pagyahat sa ilang panan-aw ug pagpadasig sa pag-ampo.  Pila kanila ang nagaampo, nagahalad ug nagapangaliyupo alang sa kaayohan sa tanan. Ang pag-ampo ug ang pag-alagad sa hilom: mao kini ang atong mga madaugong hinagiban.

“Nganong nangahadlok man kamo? Wala ba kamoy pagtuo?” Magsugod ang pagtuo sa dihang   makaamgo kita nga nanginahanglan kita og kaluwasan. Dili kita nagkaugalingon; mobaragbarag kita kon kitakita lang; gikinahanglan nato ang Ginoo, sama nga ang mga karaang maglalawig nagkinahanglan sa mga bituon. Dapiton nato si Jesus sa mga sakayan sa atong mga kinabuhi. Itugyan nato ang atong mga kahadlok ngadto sa iyang mga kamot aron buntogon niya kini. Sama sa mga disipulo, masinati nato nga, uban kaniya, walay malunod. Tungod  kini mao ang kalig-on sa Dios: mohimo sa maayo ang tanang nga mahitabo kanato, bisan sa mga dautang butang. Mohatag siya og kalinaw sa mga unos sa atong kinabuhi, kay inubanan sa Dios ang kinabuhi dili gayod mamatay.

Nangutana kanato ang Ginoo ug, taliwala sa atong mga unos sa kinabuhi, nag-awhag kanato nga mahigmata ug magbansay sa panagbuyon ug paglaom nga makahatag og kalig-on, suporta ug kahulogan niining mga taknaa kanus-a ang tanan morag mahugno. Pukawon kita sa Ginoo aron mahigmata ug madasig ang atong  pagtuo sa Pagkabanhaw.

Aduna kitay angkla: pinaagi sa iyang krus kita naluwas. Aduna kitay timon: pinaagi sa iyang krus kita gitubos. Aduna kitay paglaom: pinaagi sa iyang krus kita nangaayo ug gigakos aron walay bisan unsa ug bisag kinsa ang makapahimulag kanato gikan sa iyang mahigugmaong pagtubos. Taliwala sa pag-inusara sa dihang nag-antos kita gumikan sa kakulang sa kalumo ug sa mga kahigayonan nga magkita, ug masinati nato ang kawad-on sa daghang mga butang, paminawon nato sa makausa pa ang proklamasyon nga nagaluwas kanato: nabanhaw siya ug buhi uban kanato.

Nagahangyo ang Ginoo gikan sa iyang krus nga madiskobrihan nato pag-usab ang kinabuhi nga nagahulat kanato, magtan-aw ngadto kanila nga nagatan-aw kanato, aron sa paglig-on, pag-ila ug sa pagpalambo sa grasya nga nagapuyo ngari kanato. Dili nato palungon ang nag-agipo nga kalayo (twa. Is 42:3) nga dili gayod magduhaduha, ug motugot kanato nga mopadilaab pag-usab sa paglaum.

Ang paggakos sa iyang krus nagpasabot sa pagpangita og kaisog sa paggakos sa tanan nga mga kalisod sa kasamtangang panahon, sa pagbiya sa makadiyot sa atong kahinam/kahinangop sa gahum ug mga kabtangan aron paghatag og luna sa pagkamamugnaon nga ang Espiritu lamang mao ang makahimo sa pagdasig. Nagpasabot kini sa pagpangita og kaisog sa pagmugna og mga luna diin ang tanan makaila nga sila gitawag, ug pagtugot og mga bag-ong porma sa pag-abiabi, panag-inigsuonay, ug panagbuyon.

Pinaagi sa iyang krus naluwas kita aron nga moggakos sa paglaom ug molig-on ug mopalahutay sa tanag mga lakang ug tanang mga posible nga paagi sa pagtabang kanato sa pagpanalipod sa atong kaugalingon ug sa uban. Gakson ang Ginoo aron paggakos sa paglaom: mao kini ang kalig-on sa pagtuo, nga nagapalingkawas kanato sa kahadlok ug nagahatag kanatog paglaom.

“Nganong nangahadlok man kamo? Wala ba kamoy pagtuo?” Minahal nga mga igsoon, gikan niining dapita nga naghisgot sa pagtuo nga daw bato ni Pedro, karong gabhiuna buot nakong isalig kamong tanan ngadto sa Ginoo, pinaagi sa pagpataliwala ni Maria, Kapiskay sa Katawhan ug Bitoon sa unuson nga Dagat. Gikan niining mga poste nga nagalakip sa Roma ug sa tibuok kalibutan, hinaot nga ang panalangin sa Dios mokunsad diha kaninyo ingon nga usa ka mahupayon nga paggakos.

Ginoo, hinaot nga panalanginan mo ang kalibutan, hatagi og kaayohan sa among mga lawas ug hupaya ang among mga kasingkasing. Nagmando ka nga kami dili mahadlok. Apan huyang ang among pagtuo ug kami mahadlukon. Apan ikaw, Ginoo, dili mobiya kanamo diha sa gahom sa bagyo. Sultihi kami pag-usab: “Ayaw kamo og kahadlok” (Mt 28:5). Ug kami, uban ni Pedro, “mosalikway sa tanan namong mga kabalaka nganha kanimo, kay ikaw nag-atiman kanamo” (twa. 1 Ped 5:7).

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

36 thoughts on “Homily by Pope Francis, Urbi et Orbi 27 March 2020”